Barbara was in september 2023 op reis in Lapland, een spectaculaire herfstreis rond de poolcirkel. De maand september was niet voor niets gekozen. In Finland is deze tijd van het jaar bekend onder de naam ‘Ruska’, wij noemen het in goed Nederlands ‘oudewijvenzomer’, maar Indian Summer is de term die hiervoor ook in Nederland helemaal ingeburgerd is. Het is een tijd van het jaar waarin de bomen verkleuren, maar de temperaturen nog vriendelijk zijn en tijdens deze reis in het hoge noorden ook een flinke grote kans op het noorderlicht. 

Capelle aan den IJssel – Umeå

zondag 10 september

10 september And the story has begun - Rotterdam CS
10 september And the story has begun - Rotterdam CS
Laplandreis september '23 - met de trein naar Schiphol
Laplandreis september '23 - met de trein naar Schiphol
10-9 aankomst Umeå Airport - rondreis Lapland
10-9 aankomst Umeå Airport - rondreis Lapland

Toen de uitnodiging binnenkwam van onze agent in Scandinavië om in september een reis naar de Noordkaap te maken en daarbij Zweden, Finland en Noorwegen aan te doen, hoefde ik niet lang te twijfelen. Mijn ouders vertrokken begin jaren zeventig al een aantal keren naar Lapland en als sinds mijn vroegste jeugd wist ik dus dat Lapland bestond. Thuis stonden er prachtige boeken en Sami souvenirs en natuurlijk de fotoboeken van mijn ouders, compleet met getekende kaartjes van de route en dagboekfragmenten.

Ik ken Lapland inmiddels van de winter met -28 °C, maar de maand september met prachtige herfstkleuren en nog lang daglicht was toch echt weer heel wat anders. Ieder jaargetijden heeft zijn eigen charme en hier ben ik wel heel erg benieuwd naar.

De eerste nacht is in Umeå, waar onze agent een kantoor heeft en de eigenaar ook zelf woont. Samen met hem, Rüdiger, en nog twee dames ga ik deze reis maken. De ene is een nieuwe collega van Rüdiger en de ander een reisspecialist van een bedrijf uit Zwitserland. Een gezellig klein clubje, ik heb er echt zin in.

Mijn vlucht is via Stockholm naar Umeå en dat betekent in mijn geval de trein van half 8 op Rotterdam. Ik moet altijd even wennen als ik uit mijn drukke bestaan met een groot gezin opeens alleen in de trein zit voor een reis naar nieuwe bestemmingen. Een mooie combinatie van ontspanning en spanning.

De vlucht verloopt heel soepel en het is een goed weerzien met Rüdiger. Samen met zijn vrouw eten we nog buiten op het terras en genieten we van een mooie nazomerdag. Morgen halen we Monique op bij haar appartement in Umeå en Laura vliegt rechtstreeks naar Rovaniemi, dus haar zal ik morgenavond ontmoeten.

Umeå – Rovaniemi

maandag 11 september

Gammelstad - bij Luleå - Zweden
Gammelstad - bij Luleå - Zweden
Gammelstad - bij Luleå - Zweden
Gammelstad - bij Luleå - Zweden
Lijsterbessen in de herfst - Gammelstad in Zweden
Lijsterbessen in de herfst - Gammelstad in Zweden
Gammelstad in Zweden
Gammelstad in Zweden
Gammelstad - bij Luleå - Zweden
Gammelstad - bij Luleå - Zweden
Kamperfoelie bes in de herfst in Zweden
Kamperfoelie bes in de herfst in Zweden
Gammelstad in Zweden
Gammelstad in Zweden
Traditionele visserij aan de Tornionjoki - Fins Lapland
Traditionele visserij aan de Tornionjoki - Fins Lapland
Tornio Fins Lapland - vuurplaats bij traditionele visserij aan de rivier
Tornio Fins Lapland - vuurplaats bij traditionele visserij aan de rivier
Tornionjoki - Fins Lapland
Tornionjoki - Fins Lapland

Zonsopkomst Umeå: 5:51
Zonsondergang Rovaniemi: 20:00
Afstand: 545 km

We hebben best een  aardige route voor de boeg. Het blijft natuurlijk een werkbezoek en niet een gewone vakantie. Dat betekent dat het tempo toch wat hoger ligt dan gemiddeld. We ontbijten om 7:15 en om 8:00 vertrekken we om ook Monique op te halen voor de reis. Zij is Duitse en werkt sinds kort voor Rüdiger op het kantoor in Umeå. Het eerste stuk van de reis is niet zo spannend omdat we de kortste route nemen naar Luleå en Gammelstad, onze eerste bezienswaardigheid. Je kunt ook binnendoor, maar daar hebben wij vandaag geen tijd voor. Rüdiger woont zelf inmiddels meerdere decennia in Scandinavië en is een wandelende encyclopedie. Er is tijd om elkaar beter te leren kennen.

Gammelstad is een oude stad die ontstaan is omdat de Zweden verplicht waren om op zondag naar de kerk te gaan en aangezien het voor velen niet haalbaar was om dat op een dag heen en weer te reizen, ontstond er een stad met kleine huisjes rondom de kerk. Gammelstad werd niet alleen bewoond vanwege de kerkdiensten op zondag, maar waren ook voor sociale omgang van groot belang. Gedurende de kerk weekends ontmoeten mensen elkaar in hun mooie kleding en werden er vriendschappen gesloten, huwelijkspartners gevonden en werd er zaken gedaan. Hier lees je meer over Gammelstad.

De volgende stop is bij de Kukkolaforsen, die je zowel aan de Zweedse als aan de Finse kant kunt bezoeken. Hier wordt al eeuwen op een traditionele manier vis gevangen vanaf een soort steigers die boven de stroomversnellingen gebouwd zijn. Wij bezoeken de Finse kant. Buiten het seizoen is het hier heel rustig, maar er staan wel twee mannen op de steigers te vissen. De steigers zien er nogal fragiel uit, maar dat is slecht uiterlijke schijn. Naast de rivier is een overkapte vuurplaats waar het heerlijk ruikt naar gerookte vis.

We gaan de grens over bij Haparada (Zweden) en Tornio (Finland). Eigenlijk lopen deze twee steden gewoon in elkaar over alleen hanteren ze niet dezelfde tijdzone. Je kunt hier dan ook twee keer Oud & Nieuw vieren. Eerst in Tornio en een uur later in Haparanda.

Intussen moeten we wel een beetje op de tijd gaan letten, want Laura staat om 18:00 op ons te wachten in het hotel in Rovaniemi. We gaan nog wel even langs bij een Zweedse kerk die inmiddels op Fins grondgebied ligt. De geschiedenis is hier goed voelbaar, zeker ook op het kerkhof waar veel gevallen soldaten liggen van verschillende oorlogen.

In Rovaniemi staat Laura intussen inderdaad in de lobby van het hotel te wachten. We krijgen eerst nog een rondleiding en daarna gaan we met z’n vier eten en maken nog een wandeling door Rovaniemi, waar de avond valt en het licht bij de river de Kemijoki perfect is voor een paar foto’s. Morgen hebben we een vol programma, dus we gaan niet te laat slapen. Ik heb een kamer gekregen met als thema Kerst. We zijn hier tenslotte in de woonplaats van de Kerstman. Ik voel me helemaal thuis als geboren kerstkindje. De bank is een slede en ik heb een versierde kerstboom op mijn kamer. Welterusten.