Yule Lads of Jólasveinar is een unieke IJslandse traditie voorafgaand aan kerstavond. In tegenstelling tot de meeste andere landen heeft IJsland 13 kerstmannen in plaats van één. Deze Yule Lads bezoeken vanaf 12 december één voor één ’s nachts de IJslandse huizen en halen ook kattenkwaad uit. Bovendien laten ze hier dan een klein cadeautje achter in de schoenen van brave kinderen op de vensterbanken.
Zo heeft het een aantal raakvlakken met Sinterklaas; zoals het zetten van je schoen, kinderen die snacks of iets anders achterlaten voor ze en geen cadeautjes maar een rotte aardappel als je stout bent. Echter werden de Yule Lads vroeger gezien als gemene grappenmakers en indringers die stalen van de bevolking of ze lastig vielen. Al met al worden ze tegenwoordig gezien als vriendelijke kerstmannen. Iedere kerstman blijft ongeveer twee weken waardoor de kerstperiode in IJsland van 23 december tot 6 januari loopt.
De legende
Het verhaal van de reuzin die in de bergen woont genaamd Grýla wordt al verteld aan IJslandse kinderen vanaf een jonge leeftijd. In de 16e eeuw werden in IJsland de kinderen geboren van Grýla, een dame die berucht stond voor het ontvoeren van ondeugende kinderen en haar luie man Leppalúði. Volgens de legende verlaat Grýla tijdens Kerstmis haar huis in de bergen om op de stoute kinderen te jagen en daar stoofpot van te maken. De luie echtgenoot Leppalúði staat bekend doordat hij niet veel in huis doet maar ook om zijn grote neus. Ondanks dat hij nog nooit kinderen ontvoerd heeft eet hij wel de stoofpot van Grýla. De kat (Jólakötturinn) van Grýla heeft de vreemde gewoonte kinderen op te eten die geen nieuwe kleren dragen. Kinderen die niet meegeholpen hebben met het maken van nieuwe kleding van wol worden namelijk gezien als lui.
We stellen de Yule Lads graag allemaal aan je voor.
12 december: Stekkjastaur
13 december: Giljagaur
14 december: Stúfur
15 december: Þvörusleikir
16 december: Pottaskefill
17 december: Askasleikir
18 december: Hurðaskellir
19 december: Skyrgámur
20 december: Bjúgnakrækir
21 december: Gluggagægir
22 december: Gáttaþefur
23 december: Ketkrókur
24 december: Kertasníkir
Yule Lads
IJslandse kersttradiitie van de ‘Jólasveinar’
